Vì sao UBND tỉnh Nghệ An từ chối việc dâng lễ ngoài cơ sở tôn giáo tại huyện Tương Dương của Linh mục Phạm Trọng Phương?

Xin thưa với Linh mục Phạm Trọng Phương rằng, ngài đừng có suy nghĩ máy móc và một chiều như thế. Ông Nguyễn Thiện Nhân nói "ở đâu có đồng bào công giáo thì ở đó có cuộc sống bình yên" có nghĩa là cái toàn cục, cái xu hướng tốt đẹp chung mà Giáo hội Công giáo Việt Nam đang có, đang ra sức để thực hiện và bản thân ông Chủ Tịch MTTQ nói và mong muốn các Giám mục tham dự Đại hội 13 vừa qua tại Tổng Giáo phận TP Hồ Chí Minh thực hiện! Nó không có nghĩa là đang hiện diện ở 100% các giáo xứ, giáo họ thuộc 26 giáo phận trên lãnh thổ Việt Nam. Và riêng với Giáo phận Vinh, nơi Giáo họ Con Cuông do Ngài quản nhiệm là một thực thể trực thuộc thì càng không thuộc cái xu hướng hiện đang có, đang phổ biến đó! 

Ngày 13/09/2016 vừa qua, Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã có công văn số 7085/UBND-NC trả lời gửi tới Linh mục Phạm Trọng Phương (Linh mục được Tòa Giám mục Giáo phận Vinh giao quản nhiệm giáo họ Con Cuông có trụ sở tại nhà ông Phạm Thế Trận, thôn Trung Hương, xã Yên Khê, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An, nơi đã từng diễn ra vụ việc "Chống người thi hành công vụ", "Gây rối trật tự công cộng" xảy ra hôm 1/07/2012) xung quanh đề nghị xin dâng lễ ngoài cơ sở tôn giáo tại địa bàn huyện Tương Dương (Nghệ An) của Linh mục này. 

Qua tìm hiểu của người viết, lấy lí do tại địa bàn huyện Tương Dương, Kỳ Sơn *(Nghệ An) có một bộ phận đồng bào theo đạo Công giáo đang sinh sống, làm ăn tại đây. Do khoảng cách đi lại tương đối xa nên việc giáo dân về dự lễ tại giáo họ Con Cuông là tương đối khó khăn. Nên Linh mục Phương đã kiến nghị UBND tỉnh cho phép được trực tiếp lên dâng lễ cho bà con giáo dân khu vực hai huyện rẻo cao này tại nhà ông Phạm Trọng Sơn, Bản Mon, xã Thạch Giám, huyện Tương Dương. 

Về vấn đề này, UBND tỉnh sau đó trên cơ sở khảo sát, xem xét thực tế đã có văn bản hồi đáp. Trong đó, UBND tỉnh đã hoàn toàn đồng tình với ý kiến của Linh mục Phạm Trọng Phương về việc dâng lễ tại địa bàn huyện Tương Dương để bà con không phải xuống giáo xứ Con Cuông dự lễ, tốn kém thời gian, đi lại khó khăn. Tuy nhiên, trước khi đi đến thực hiện đề nghị của Linh mục UBND tỉnh cũng đề nghị Linh mục Phương nên chờ đợi chính quyền địa phương vận động cho đồng bào tại đây (chủ yếu là người dân tộc thiểu số) hiểu, đồng thuận. Bởi, "qua lấy ý kiến của nhân dân địa phương (các bản ở xã Thạch Giám) thì đồng bào ở đây (chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số - người Thái) chưa đồng thuận với việc tổ chức sinh hoạt cho tín đồ Công giáo tại nhà ông Phạm Trọng Sơn, Bản Mon, xã Thạch Giám, huyện Tương Dương. Lí do: Không phù hợp, ảnh hưởng phong tục tập quán, tín ngưỡng và văn hóa của đồng bào ở đây". 

Với các nội dung trên, UBND tỉnh Nghệ An tạm thời chưa chấp thuận việc tổ chức sinh hoạt ngoài cơ sở tôn giáo tại huyện Tương Dương của Linh mục Phạm Trọng Phương. 

Tuy nhiên, phản ứng sau khi nhận được công văn này, Linh mục Phương đã phê vào văn bản của UBND tỉnh những từ ngữ như: Tôn giáo chống phá? Phá hoại? đầu độc? Đồng thời, đưa nội dung công văn lên FB cá nhân (Phương Phạm) kèm theo đoạn Stt sau: 

"Xin mọi người cho biết ý kiến về thư của UBND tỉnh Nghệ an số 7085/UBND-NC gửi cho tôi liên quan đến việc xin dâng lễ ngoài cơ sở tôn giáo! 

Liệu thư trả lời này ( nhất là nơi điểm số 2) có đúng không khi tổ chức sinh hoạt tôn giáo? Liệu có ngược với câu nói rất đúng của Ông Nguyễn Thiện Nhân, Chủ Tịch MTTQ tại Đại hội lần 13 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam ngày 4/10/2016: "ở đâu có đồng bào công giáo thì ở đó có cuộc sống bình yên, ở đâu có đồng bào công giáo thì ở đó có kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển."; và ông cũng nói tiếp "Công giáo luôn gắn liền với bình an, đoàn kết và phát triển."

Nếu vậy, Bác Thiện Nhân ơi hãy điện thoại với các chú "lãnh đạo" của Tỉnh Nghệ An để nói cho họ biết "công giáo là gì? Và nhắc nhủ để họ đừng nghĩ rằng sinh hoạt công giáo là " không phù hợp, là ảnh hưởng đến phong tục tập quán tín ngưỡng, văn hoá của đồng bào,...????" ( lược trích số 2 trong thư trả lời Số: 7085/UBND-NC về việc đề nghị tổ chức cuộc lễ ngoài cơ sở tôn giáo tại huyện Tương Dương). Nếu không các chú " lãnh đạo" cấp dưới đang đi ngược lại với "pháp lệnh tín ngưỡng tôn giáo" và chồng chéo trong cách làm việc của "tổ chức" nhà nước?!". 

Ở đây, có một điều dễ thấy là Linh mục Phương đã vin vào câu phát biểu của ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ Tịch MTTQ tại Đại hội lần 13 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam ngày 4/10/2016: "ở đâu có đồng bào công giáo thì ở đó có cuộc sống bình yên, ở đâu có đồng bào công giáo thì ở đó có kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển" để lên án công văn của UBND tỉnh. Vậy nhưng, xin thưa với Linh mục Phạm Trọng Phương rằng, ngài đừng có suy nghĩ máy móc và một chiều như thế. Ông Nguyễn Thiện Nhân nói "ở đâu có đồng bào công giáo thì ở đó có cuộc sống bình yên" có nghĩa là cái toàn cục, cái xu hướng tốt đẹp chung mà Giáo hội Công giáo Việt Nam đang có, đang ra sức để thực hiện và bản thân ông Chủ tịch MTTQ nói và mong muốn các Giám mục tham dự Đại hội 13 vừa qua tại Tổng Giáo phận TP Hồ Chí Minh thực hiện! Nó không có nghĩa là đang hiện diện ở 100% các giáo xứ, giáo họ thuộc 26 giáo phận trên lãnh thổ Việt Nam. Và riêng với Giáo phận Vinh, nơi Giáo họ Con Cuông do Ngài quản nhiệm là một thực thể trực thuộc thì càng không thuộc cái xu hướng hiện đang có, đang phổ biến đó! 

Và cũng xin nói thêm với Linh mục Phương một câu chuyện dù đã thuộc về quá khứ nhưng tin chắc bản thân ông là người hiểu hơn ai hết bản chất cũng như những câu chuyện bên lề của nó! Vụ việc "Chống người thi hành công vụ", "Gây rối trật tự công cộng" xảy ra hôm 1/07/2012 tại Thôn Trung Hương, xã Yên Khê, huyện Con Cuông cũng bắt đầu bằng một công văn xin tổ chức cho bà con giáo dân sinh sống, làm ăn trên địa bàn huyện Con Cuông và vùng phụ cận (khi đó Tòa Giám mục Giáo phận Vinh và Linh mục Quản xứ Quan Lãng có trụ sở tại xã Tường Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An là Ngô Văn Hậu - hiện Linh mục Hậu đã chuyển địa bàn mục vụ). 

Lo sợ các phản ứng của đồng bào dân tộc thiểu số với các tín ngưỡng bản địa, dân gian sẽ xung đột, mâu thuẫn với các nghi lễ của đạo Công giáo nên UBND tỉnh đã có văn bản không đồng ý và đề nghị phía giáo hội nên chờ một thời gian để chính quyền địa phương làm công tác tư tưởng cho người dân nơi đây trước khi thực hiện (Văn bản do ông Thái Văn Hằng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký). 

Vậy nhưng, với thái độ cho rằng, chính quyền đang ra ngăn cản việc chức sắc, tín đồ đạo Công giáo thực hiện các nghi lễ nên ngay sau đó, bất chấp công văn trả lời của UBND tỉnh Nghệ An, Tòa Giám mục Giáo phận Vinh đã chủ trương huy động giáo dân tại nhiều xứ, họ đạo trên khắp Giáo phận Vinh (chủ yếu là đồng bào đạo Công giáo tại một số đĩa phương phụ cận như Yên Thành, Đô Lương...) kéo lên dự lễ tại tư gia ông Phạm Thế Trận (hiện là trụ sở Giáo họ Con Cuông) trong nhiều ngày gây nên những phản ứng trái chiều với các cư dân bản địa, lực lượng thi hành công vụ mà đỉnh điểm là sự việc xảy ra trong ngày 01/7/2012. 

Đã 4 năm trôi qua sau sự kiện 1/07/2016 nhưng những gì do nó để lại vẫn chưa thể khắc phục nổi dù UBND tỉnh đã đồng ý chấp thuận cho thành lập Giáo họ Con Cuông và Tòa Giám mục Giáo phận Vinh đã cử Linh mục lên đặc trách giáo họ này. 

Nói như thế để thấy rằng, việc UBND tỉnh tạm thời chưa chấp thuận để Linh mục Phương lên dâng lễ ngoài cơ sở thờ tự cho một bộ phận giáo dân tại hai huyện Tương Dương, Kỳ Sơn (Nghệ An) tại xã Thạch Giám, huyện Tương Dương hoàn toàn có căn cứ xác đáng. Đó cũng là cách để không xảy ra những sự việc không nên, không đáng có như đã từng xảy ra vào ngày 01/7/2012 tại xã Yên Khê, huyện Con Cuông. Việc UBND tỉnh không những chấp thuận cho dâng lễ ngoài cơ sở thờ tự tại huyện Con Cuông mà còn cho thành lập luôn giáo họ và cấp đất tại đây là lí do để Linh mục Phạm Trọng Phương nên kiên nhẫn chờ đợi thay vì có những động thái không hay.